برآورد پارامترهای مدل نمایی روند انباشت ماده خشک و نیتروژن در دانه ژنوتیپ های گندم بهاره با استفاده از روش وایازی خطی

به منظور برآورد پارامترهای مدل انباشت ماده خشک و نیتروژن در دانه ژنوتیپ های گندم بهاره این تحقیق در سال زراعی 78-1377 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اهواز اجرا گردید. روند انباشت ماده خشک و نیتروژن دانه در ژنوتیپ های مورد مطالعه، در دو آزمایش جداگانه، هر یک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در یک آزمایش، آبیاری تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی بر اساس نیاز گیاه انجام شد، در حالی که در آزمایش دیگر برای ایجاد شرایط تنش خشکی بعد از گرده افشانی، آخرین آبیاری در حدود یک هفته قبل از گرده افشانی انجام شد. نتایج نشان داد که مدل نمایی y=a/1+exp[(α-daa/β)] روند سیگموئیدی انباشت ماده خشک و نیتروژن در دانه را به خوبی توجیه می کند. با توجه به همبستگی مثبت و معنی دار پارامتر a با حداکثر وزن خشک یا نیتروژن انباشته شده در مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی (ym)، مدل مذکور به صورت y = ym / 1+exp [(α-daa/β)] در نظر گرفته شد. با توجه به همبستگی بالای پارامتر α با دوره موثر پر شدن دانه (efp)، همچنین روش محاسبه efp از رابطه efp=ym/b که در آن b شیب خط رگرسیون در مرحله رشد خطی دانه است، پارامتر αو β با تعیین ym و b به سادگی قابل برآورد هستند. همبستگی معنی دار داده های واقعی از این تحقیق با مقادیر برآورد شده از مدل به روش مذکور از یک سو و ضریب تبیین بسیار بالا در رگرسیون خطی بر اساس مقادیر برآورد شده از مدل (yest.) و مقادیر واقعی (yect.) از سوی دیگر، نشان دهنده حداقل خطا در محاسبه پارامترهای مدل و نااریب بودن برآورد آن ها به روش پیشنهادی برای تعیین پارامترهای مدل انباشت ماده خشک و نیتروژن در دانه ژنوتیپ های مورد مطالعه و هر گونه روند سیگموئیدی است.